تنگی نفس چیست؟ علائم و درمان

تنگی نفس ، احساسی است که نمی توانید هوای کافی را وارد ریه های خود کنید. ممکن است احساس کنید قفسه سینه شما سفت شده است. بیماری های قلبی و ریوی از علل شایع تنگی نفس هستند.

علل تنگی نفس  عبارتند از بیماری های قلبی و ریوی، کم خونی و اضطراب. این بیماری  بیشتر در اثر بیماری های قلبی یا ریوی ایجاد می شود. علل دیگر عبارتند از کم خونی، اضطراب، ورزش نکردن یا زندگی با چاقی.

تنگی نفس  چیست؟

تنگی نفس کلمه ای است که پزشکان برای احساس گرفتگی نفس استفاده می کنند. ممکن است آن را به‌عنوان ناتوانی در دریافت هوای کافی، سفتی قفسه سینه یا سخت‌تر کار کردن برای تنفس توصیف کنید.

تنگی نفس اغلب نشانه مشکلات قلبی و ریوی است. اما همچنین می تواند نشانه ای از بیماری های دیگر مانند آسم، آلرژی یا اضطراب باشد. ورزش شدید یا سرماخوردگی نیز می تواند باعث تنگی نفس شما شود.

حمله شبانه (PND) و تنگی نفس عمیق چیست؟

تنگی نفس حمله ای شبانه (PND) احساسی است که شما نمی توانید یک یا دو ساعت پس از به خواب رفتن نفس بکشید. تنگی نفس آهی زمانی است که شما پس از کشیدن نفس عمیق، آه زیادی می کشید تا احساس تنگی نفس را از بین ببرید.

تفاوت حاد و مزمن این بیماری چیست؟

تنگی نفس حاد و مزمن در سرعت شروع و مدت زمان آنها متفاوت است. آنها علل مختلفی دارند.

تنگی نفس حاد

نوع حاد می تواند به سرعت ایجاد شود و خیلی طولانی نیست. آلرژی، اضطراب، ورزش و بیماری (مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا) می تواند باعث تنگی نفس حاد شود. شرایط جدی تر، مانند حمله قلبی، تنگ شدن ناگهانی راه هوایی (آنافیلاکسی) یا لخته شدن خون (آمبولی ریه) نیز می تواند باعث تنگی نفس حاد شود.

تنگی نفس مزمن

نوع مزمن،مدلی است که برای مدت طولانی (چند هفته یا بیشتر) طول می کشد یا مدام عود می کند. بیماری های مداوم مانند آسم، نارسایی قلبی می توانند باعث تنگی نفس مزمن شوند. ورزش نکردن کافی همچنین می تواند باعث شود همیشه احساس تنگی نفس داشته باشید زیرا عضلات شما در تلاش برای دریافت اکسیژن بیشتر هستند.

چه کسانی دچار تنگی نفس می شوند؟

از آنجایی که علت های زیادی دارد، تنگی نفس بسیار رایج است. اما اگر به اندازه کافی ورزش نکنید، ممکن است بیشتر دچار این بیماری شوید:

کم خونی (سطح پایین گلبول های قرمز)
اضطراب
مشکلات قلبی، ریوی یا تنفسی
سابقه سیگار کشیدن
عفونت تنفسی
شاخص توده بدنی (BMI) بالای 30 (اضافه وزن)

علائم تنگی نفس چیست؟

تنگی نفس می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بسته به اینکه چه چیزی باعث آن شده است.  برخی از علائم این بیماری عبارتند از:

تنگی قفسه سینه

احساس می کنید که باید خود را مجبور کنید تا عمیق نفس بکشید

به سختی می توانید نفس عمیق بکشید

تنفس سریع یا ضربان قلب (تپش قلب)

خس خس سینه یا استریدور (تنفس پر سر و صدا)

علل احتمالی

چه چیزی باعث تنگی نفس می شود؟

ورزش نکردن و بیماری می تواند باعث تنگی نفس شود. شایع ترین علل این بیماری، بیماری های قلبی و ریوی است.

بیماری های قلبی و ریوی چگونه باعث تنگی نفس می شود؟

قلب و ریه های شما با هم کار می کنند تا اکسیژن را به خون و بافت های شما برسانند و دی اکسید کربن را حذف کنند. اگر یکی یا دیگری درست کار نمی کند، می توانید در نهایت با اکسیژن بسیار کم یا دی اکسید کربن بیش از حد در خون خود مواجه شوید.

وقتی این اتفاق می‌افتد، بدن به شما می‌گوید بیشتر  عمیق تر نفس بکشید تا اکسیژن بیشتری وارد یا دی‌اکسید کربن خارج شود. هر چیزی که باعث شود بدن شما به اکسیژن بیشتری نیاز داشته باشد – مانند یک تمرین خوب یا قرار گرفتن در ارتفاعات بالا – نیز می تواند باعث این اتفاق شود.

مغز شما همچنین می تواند این پیام را دریافت کند که ریه های شما درست کار نمی کنند. این ممکن است باعث شود که احساس کنید برای نفس کشیدن سخت‌تر نفس می کشید یا احساس سفتی در قفسه سینه‌تان ایجاد می‌کند. علل این امر عبارتند از:

تحریک در ریه های شما

محدودیت در حرکت ریه ها هنگام نفس کشیدن

انسداد راه ریه

بیشتر بدانید: هزینه عمل انحراف بینی

چه مشکلاتی باعث این بیماری  می شود؟

بیماری قلبی یا ریوی و سایر شرایط می تواند باعث تنگی نفس شود.

شرایط ریه و راه های هوایی

آسم

آلرژی

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

بیماری های تنفسی (مانند برونشیت، COVID-19، آنفولانزا یا سایر عفونت های ویروسی یا باکتریایی)

ذات الریه

التهاب (جنب) یا مایع (افیوژن پلور) در اطراف ریه های شما

مایع  یا جای زخم (فیبروز) در داخل ریه شما

سرطان ریه

فشار خون بالا در ریه های شما (فشار خون ریوی)

سارکوئیدوز

بیماری سل

فروپاشی جزئی یا کامل ریه (پنوموتوراکس یا آتلکتازی)

لخته خون (آمبولی ریه)

خفگی

بیماری های قلبی و خونی

کم خونی

نارسایی قلبی

شرایطی که بر عضله قلب شما تأثیر می گذارد (کاردیومیوپاتی)

ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی)

التهاب در داخل یا اطراف قلب شما (اندوکاردیت، پریکاردیت یا میوکاردیت)

اضطراب

آسیبی که تنفس را دشوار می کند (مثل شکستگی دنده)

داروهای کاهش دهنده کلسترول و بتا بلوکرها (برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند) دو نوع دارویی هستند که می توانند باعث ایجاد تنگی در نفس شوند.

شاخص توده بدنی (BMI) بالای 30.

فقدان ورزش

تشخیص و درمان

چگونه بفهمم که چه چیزی باعث تنگی نفس من شده است؟

برای اینکه بفهمید چه چیزی باعث ایجاد این حالت می شود، پزشک شما یک معاینه فیزیکی از جمله گوش دادن به ریه های شما با گوشی پزشکی و اندازه گیری فشار خون شما را انجام می دهد. آنها یک سنسور روی انگشت شما قرار می دهند تا ببینند چقدر اکسیژن در خون شما وجود دارد.

آنها همچنین ممکن است آزمایش هایی را انجام دهند، از جمله:

اشعه ایکس قفسه سینه، سی تی اسکن یا سایر تست های تصویربرداری خاص. پزشک می تواند از تصاویر داخل قفسه سینه شما استفاده کند تا بداند آیا مشکلی در ریه شما وجود دارد یا خیر.

آزمایشات خون: پزشک شما می تواند از آزمایش خون برای بررسی کم خونی یا بیماری استفاده کند.

تست های عملکرد ریه آزمایش‌هایی که نشان می‌دهند چقدر خوب نفس می‌کشید.

تست ورزش قلبی ریوی:  پزشک شما می خواهد که از تردمیل یا دوچرخه ثابت برای این آزمایش استفاده کنید. آزمایش‌ها می‌توانند میزان اکسیژن دریافتی و دی‌اکسید کربنی را که در حین ورزش آزاد می‌کنید به پزشک بگویند.

بیشتر بدانید: سینوزیت حاد چیست؟

تنگی نفس چگونه درمان می شود؟

نحوه درمان تنگی نفس بستگی به علت آن دارد. اگر یک بیماری زمینه ای دارید، برای بهبود علائم خود باید آن را برطرف کنید.

درمان هایی که می توانند تنفس شما را بهبود بخشند عبارتند از:

ورزش می تواند قلب و ریه های شما را تقویت کند تا ریه ها تقویت شوند

تکنیک های آرامش بخش: پزشک می تواند تکنیک های تمدد اعصاب و تمرینات تنفسی را برای تمرین به شما ارائه دهد. اینها می توانند به تنگی نفس ناشی از شرایط تنفسی زمینه ای و همچنین اضطراب کمک کنند.

دارو.:داروهای استنشاقی به نام برونکودیلاتورها می توانند راه های هوایی شما را آزاد کنند و برای آسم و COPD تجویز می شوند. دارو برای تسکین درد یا اضطراب می تواند به تنگی نفس کمک کند.

اکسیژن درمانی: اگر سطح اکسیژن خون شما خیلی کم باشد، پزشک شما اکسیژن اضافی را تجویز می کند.

آیا این بیماری قابل درمان است؟

اکثر مردم گاهی اوقات این مشکل را تجربه می کنند. شما معمولاً می توانید آنچه را که باعث این بیماری می شود درمان کنید، اما ممکن است عود کند، به خصوص اگر یک بیماری زمینه ای داشته باشید.

چگونه می توانم از تنگی نفس جلوگیری کنم؟

با موارد زیر می توانید از تنگی نفس جلوگیری کنید:

تهیه یک برنامه مراقبتی با پزشک خود برای مدیریت هر گونه علائم اساسی و پایبندی به آن. این روند شامل نوع داروها و زمان مصرف آنها، برنامه های ورزشی، درمان های تنفسی و هر نوع درمان دیگری است که پزشک توصیه می کند.

از استنشاق مواد شیمیایی که می توانند ریه های شما را تحریک کنند، مانند دود رنگ و اگزوز خودرو خودداری کنید.

تمرینات تنفسی یا تکنیک های تمدد اعصاب.

سیگار نکشیدن

حفظ وزنی که برای شما سالم باشد.

اجتناب از فعالیت در زمانی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است یا زمانی که رطوبت زیاد است. اگر بیماری ریوی دارید، به دنبال هشدارهای آلودگی هوا (ازون) باشید (معمولاً می توانید آنها را با پیش بینی آب و هوا پیدا کنید). زمانی که آلودگی هوا زیاد است از بیرون رفتن خودداری کنید.

چه زمانی باید نزد پزشک رفت؟

اگر تنگی نفس شدید دارید یا اگر این بیماری در فعالیت های روزمره شما اختلال ایجاد می کند با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تماس بگیرید. گاهی اوقات تنگی نفس نشانه یک اورژانس پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد.

اگر وضعیتی دارید که باعث تنگی نفس شما می شود، از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی بپرسید که آیا درمان های اضافی برای کمک به تنفس بهتر شما وجود دارد یا خیر.

آیا این بیماری زندگی را تهدید می کند؟

گرفتگی نفس به خودی خود معمولاً خطرناک نیست، اما گاهی اوقات، تنگی نفس می تواند نشانه یک وضعیت تهدید کننده زندگی باشد. اگر دارید به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید:

مشکل تنفسی ناگهانی

مدل شدید این بیماری

تنگی نفس بعد از 30 دقیقه استراحت

آبی شدن رنگ پوست، لب ها یا ناخن ها (سیانوز)

درد یا سنگینی قفسه سینه

ضربان قلب سریع یا نامنظم (تپش قلب)

تب شدید

استریدور (صدای بلند) یا خس خس (صدای سوت) هنگام تنفس

مچ پا یا پا متورم شده

در صورت دیده شدن این علائم در سریعترین فرصت

بیشتر بدانید: بهترین جراح بینی در تهران